བསླབ་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་མཆན་འགྲེལ།

🚧 This website is under continued development. We appreciate your patience!

Previous Text Back to Volume Page Next Text

Wylie title	bslab pa kun las btus pa'i tshig le'ur byas pa'i mchan 'grel
Location	dpal sprul bka' 'bum Volume 2, Text 43, Pages (Folios to )
Author	དཔལ་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་
Less details More details
Source Author(s)	ཞི་བ་ལྷ་ (Śāntideva)
Citation
Genre	Commentary with Annotations - mchan 'grel

[edit]

༄༅། །བསླབ་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་མཆན་འགྲེལ་བཞུགས་སོ། །

བླ་མ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བསླབ་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་འདི་ལ་བཞི། མཚན་གྱི་དོན། འགྱུར་གྱི་ཕྱག །གཞུང་གི་དོན། གང་གིས་མཛད་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཤིཀྵ་ས་མུཙྪ་ཀ་རི་ཀ །བོད་སྐད་དུ། བསླབ་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ། གཉིས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གསུམ་པ་གཞུང་དོན་ལ་གཉིས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། བསླབ་བྱ་ལ་སློབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་དང་། དཀོན་མཆོག་ལ་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ། རྫོགས་བྱང་དོན་གཉེར་གྱི་འདུན་པ་གསུམ་རྒྱུར་བྱས་ནས་སེམས་བསྐྱེད་བརྟན་པོར་བཟུང་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་བདག་དང་གཞན་དག་ཀྱང་། །འཇིགས་དང་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པར་། །བདག་དང་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ན། །གང་དེ་བསྲུང་ལ་གཞན་མི་བསྲུང་། །སྡུག་བསྔལ་མཐར་ཕྱིན་འདོད་པ་དང་། །བདེ་བའི་མཐར་ཡང་འགྲོ་འདོད་པས། །དད་པའི་རྩ་བ་བརྟན་བྱ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་བློ་བརྟན་བྱ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས། རྣམ་གྲངས་རྒྱས་པ་ལ་སློབ་པ་དང་། གནད་དོན་བསྡུས་ཏེ་སློབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ལ་བལྟས་ཏེ་གཞུང་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ངེས་པར་བྱས་ནས། དེ་དག་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་སློབ་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ནི། །རྒྱས་པར་ཐེག་པ་ཆེ་ལས་འབྱུང་། །ཞེས་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས་ཀྱང་། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་མི་བསླབ་པའི། །དངོས་དེ་གང་ནའང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སློབ་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། བསླབ་བཏུས་ལས། དེ་ལྟར་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པས་བདག་ལྟ་བུའི་བློ་ཞན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཤེས་པར་དཀའ་བས་ན། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་བྱ་བའི་རིགས་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་བའི། །གནད་ཀྱི་གནས་རྣམས་འདིར་རིག་བྱ། །ཞེས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བསྡུས་ནས་བཞིར་བསྟན་ཏེ། བདག་གི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །དགེ་བ་དུས་གསུམ་སྐྱེས་པ་རྣམས། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་བཏང་བ་དང་། །དེ་བསྲུང་དག་པ་སྤེལ་བའོ། །ཞེས་ཏེ། བདག་གི་ལུས་ཏེ་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་དེ་གནས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཉེར་མཁོ་ལོངས་སྤྱོད་དང་། དུས་གསུམ་གྱི་དགེ་བ་རྣམས་སེམས་ཅན་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་བཏང་བ་ནི་སྦྱིན་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དུ་འོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྲུང་དགོས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཕྱིར། །ལུས་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པར་བྱ། །མ་བསྲུངས་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལས་འོང་། །གང་མི་སྤྱོད་པས་ཅི་ཞིག་སྦྱིན། །དེ་བས་སེམས་ཅན་ལོངས་སྤྱོད་ཕྱིར། །ལུས་ལ་སོགས་པ་བསྲུང་བར་བྱ། །ཞེས་པས་སྤྱིར་བསྲུང་བའི་ཐབས་བཤེས་གཉེན་པོ་བསྟེན་ཅིང་། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྟེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མི་བཏང་ཞིང་། །མདོ་སྡེ་དག་ལ་རྟག་བལྟ་བས། །ལུས་ལ་སོགས་པ་བསྲུང་བར་བྱ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ་ལས་ལུས་བསྲུང་བ་ནི། དེ་ལ་ལུས་བསྲུང་གང་ཞེ་ན། །གནོད་པར་འགྱུར་བ་སྤང་བ་སྟེ། །ཞེས་ཏེ་ལུས་ལ་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མར་འགྱུར་བའི་གནོད་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྲུང་བ་གསུམ་དང་། རྩ་བའི་ལྟུང་བ་དང་མི་དགེ་བ་བཅུ་དང་ཆོས་སྤོང་གི་ལས་ལ་སོགས་པ་སྤང་བ་དེ་རྣམས་སྤང་བའི་ཐབས་གཞན་དོན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་བྱེད་པ་སྤོང་པ་སྟེ། དེ་ཀུན་གང་གིས་འཐོབ་ཅེ་ན། འབྲས་བུ་མེད་པའི་བྱེད་སྤངས་པས། །ཞེས་སོ། དེ་རྣམས་འགྲུབ་པའི་ཐབས་ནི་དྲན་པ་ཡིན་ལ། དེ་གུས་པ་ལས་འབྱུང་། དེ་ཤེས་བཞིན་ལས་འབྱུང་། དེ་ཞི་གནས་ལས་འབྱུང་སྟེ། དེའང་རྟག་ཏུ་དྲན་པས་འགྲུབ། །དྲན་པ་ཤིན་ཏུ་གུས་ལས་འབྱུང་། །གུས་ནི་ཞི་བའི་ཆེ་བ་ཉིད། །ཤེས་པར་གྱུར་ནས་རྟུན་པ་བསྐྱེད། །མཉམ་བཞག་ཡང་དག་ཇི་བཞིན་དུ། །ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་ཐུབ་པས་གསུངས། །ཞེས་སོ། །ཞི་གནས་ཀྱང་དྲན་ཤེས་བཞིན་གྱི་ཕྱི་རོལ་གྱིས་གཡོ་བ་ལྡོག་པས་འགྲུབ་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་ལ་འདུན་པའི་སྤྱོད་པ་བྱ་སྟེ། དེར་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཞན་བྱང་སེམས་ལ་མ་དད་པས་དམྱལ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གཡོ་བ་བཟློག་པ་ཡིས། །སེམས་ནི་ཞི་ལས་མི་གཡོ་ཞིང་། །ཀུན་ཏུ་མི་རྒོད་འཇོམས་པ་དང་། །དྲན་ཞིང་མཉེན་པར་སྨྲ་བ་ཡིས། །སྐལ་ཅན་སྐྱེ་བོ་འདུན་པར་འགྱུར། །བཟུང་བར་འོས་པའང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །འདི་ནི་བཟུང་འོས་མ་ཡིན་ན། །འཇིག་རྟེན་རྒྱལ་བའི་མྱུ་གུ་བརྙེས། །ཐལ་བས་གཡོགས་པའི་མེ་བཞིན་དུ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་ལ་སོགས་པར་བསྲེགས། །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་བས་སྡོམ་པའི་མདོར། །གང་གིས་སེམས་ཅན་མ་དད་གྱུར། །དེ་ནི་བསྒྲིམས་ཏེ་རྣམ་སྤང་ཞེས། །དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ལས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མ་རུང་བར་འགྱུར་བ་ལས་བསྲུང་བའི་དོན་དུ་བདག་བསྲུང་ཞིང་གཏན་དུ་ན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྨན་དང་གོས་དང་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོ་གས་ལུས་བསྲུང་སྟེ། འདི་ནི་བདག་ལུས་བསྲུང་པ་སྟེ། །སྨན་དང་གོས་ལ་སོགས་བཅས་པས། །བདག་ལ་སྲེད་པས་ལོངས་སྤྱད་པ། །ཉོན་མོངས་བཅས་པའི་ལྟུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དེ་ལུས་བསྲུང་བའོ། །ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལོངས་སྤྱད་ནས་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་ཅིང་ཚོད་ཟིན་པར་བྱེད་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་བསྲུང་བ་སྟེ། ལེགས་སྤྱད་དགེ་ལ་བརྩམ་པར་བྱ། །དེ་ལྟར་བསླབ་པའི་གཞི་འདི་ལས། །དེ་ཡི་ལོངས་སྤྱོད་བསྲུང་མི་དཀའ། །ཞེས་སོ། །དགེ་བའི་འབྲས་བུ་རང་དོན་དུ་སྨིན་པར་འདོད་པ་དང་འགྱོད་པ་དང་རློམ་སེམས་ཀྱིས་སྒྲོག་པ་དང་། རྙེད་བཀུར་ལ་ཆགས་པ་དང་ང་རྒྱལ་དང་བྱང་སེམས་ལ་མ་དད་པ་དང་། ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་རྣམས་སྤངས་ནས་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བ་ནི་དགེ་བ་བསྲུང་བ་སྟེ། རང་དོན་རྣམ་སྨིན་སྲེད་སྤངས་པས། །དགེ་བ་ཀུན་ཏུ་བསྲུང་བར་འགྱུར། །འགྱོད་པར་ཡང་ནི་མི་བྱ་སྟེ། །བྱས་པར་གྱུར་ཀྱང་བསྒྲག་མི་བྱ། །རྙེད་དང་བཀུར་སྟིའི་འཇིགས་བྱ་ཞིང་། །ཁེངས་པ་རྟག་ཏུ་སྤང་བར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དད་བྱ་ཞིང་། །ཆོས་ལ་ཡིད་གཉིས་སྤང་བར་བྱ། །ཞེས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་བསོད་ནམས་བསྲུང་བའོ། །དེ་ནས་ལུས་དག་ལ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་མ་དག་ན་མི་ཕན་པས་སྦྱང་དགོས་ཏེ། ལུས་ནི་རྣམ་པར་སྦྱངས་བྱས་ན། །ཕན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་འགྱུར་བ་སྟེ། །འབྲས་ཆེན་ལེགས་པར་ཚོས་པ་དང་། །གཟེགས་མེད་ལུས་ཅན་ཕན་པ་འདྲ། །ཇི་ལྟར་ལོ་ཏོག་བཙས་ཁོབས་ན། །ནད་ཀྱིས་ཞུམ་ཞིང་རྒྱས་མི་འགྱུར། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་མྱུ་གུ་ཡང་། །ཉོན་མོངས་ཁོབས་ན་རྒྱས་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དེ་ན་ལུས་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྟོབས་བཞིའི་སྒོ་ནས་སྡིག་པ་སྦྱང་བ་དང་། སྐྱོ་བས་སྟོན་མི་ནུས་པའི་གཉེན་པོ་བཟོད་པ་དང་༩། ཐོས་པ་ཆུད་མི་ཟ་བའི་ཐབས་སུ་བརྩོན་འགྲུས་དང་༡༠། ཐོས་ཀྱང་འདྲེས་མར་གནས་པའི་གཉེན་པོར་དགོན་པ་བསྟེན་པ་དང་༡༡། དེར་རྣམ་གཡེང་སྤངས་ནས་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་མི་སྡུག་པ་དང་། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོ་བྱམས་པ། གཏི་མུག་གི་གཉེན་པོར་རྟེན་འབྲེལ་བསྒོམས་པས་ཉོན་མོངས་སྦྱང་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བའོ༡༢། །སེམས་ལས་སུ་རུང་ནས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་༡༣བསྒོམས། དེས་སེམས་ལས་སུ་གྱུར་ནས་སྟོང་ཉིད་བསྒོམ་སྟེ་དེ་རྣམས་ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་དག་པ་གང་ཞེ་ན། །སྡིག་དང་ཉོན་མོངས་རྣམས་སྦྱང་ཡིན། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཚུལ་དུ། །འབད་པ་མེད་ན་ངན་འགྲོར་འགྲོ། །བཟོད་བྱ་ཐོས་པ་བཙལ་བར་བྱ། །དེ་ནས་ནགས་སུ་གནས་པར་བྱ། །མཉམ་པར་བཞག་པ་བརྩོན་བྱ་ཞིང་། །མི་སྡུག་ལ་སོགས་བསྒོམ་པར་བྱ། །ཞེས་སོ༡༤། ལོག་འཚོ་སྤངས་པ་དང་དགེ་བ་ཐབས་ཤེས་ཟུང་འབྲེལ་དུ་བསྐྱེད་པས་ལོངས་སྤྱོད་དང་བསོད་ནམས་དག་སྟེ། ཡང་དག་འཚོ་བ་སྦྱངས་པ་ཡིས། །ལོངས་སྤྱོད་དག་པར་ཤེས་པར་བྱ། །སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན། །བསྐྱེད་པས་བསོད་ནམས་དག་པར་འགྱུར༡༥། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་གསུམ་པོ་དག་པར་བྱས་ཀྱང་མ་སྤེལ་ན་འདོད་པ་རྫོགས་པར་མི་ནུས་པས་སྤེལ་དགོས་ཏེ། གཟུང་བར་བྱ་བ་རབ་མང་ལ། །འདི་ནི་ཉུང་ན་འདིས་ཅི་བྱ། །ཤིན་ཏུ་ངོམས་པ་བསྐྱེད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་འདི་ནི་འཕེལ་བར་བྱ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལ་སྟོབས་དང་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་པ་ནི་ལུས་འཕེལ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ལུས་འཕེལ་གང་ཞེ་ན། །ལེ་ལོ་མེད་དང་སྟོབས་བསྐྱེད་ཡིན། །ཞེས་སོ། །ཐབས་ཤེས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་སྦྱིན་པ་བཏང་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་སྤེལ་བ་སྟེ། སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན། །སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དེ་ནས་བརྩོན་པ་དང་བརྟན་པ་དང་སྙིང་རྗེ་གསུམ་གཅིག་གིས་གཅིག་བརྟེན་པས་དགེ་བ་སྤེལ་བའི་ཆེད་དུ་ནན་ཏན་བྱ་སྟེ། ཡན་༡༦ལག་བདུན་པ་དང་དེའི་ཕན་ཡོན་དང་༡༧། དད་གུས་ང་རྒྱལ་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་བཞི་འམ། དད་སོགས་དབང་པོ་ལྔ་དང་བྱམས་སོགས་དང་དཀོན་མཆོག་རྗེས་སུ་དྲན་པ་༡༨དང་། འཕྲལ་གྱི་བྱ་བ་ཅི་བྱེད་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བྱེད་པ་དང་། རྙེད་བཀུར་ལ་མི་ལྟ་བར་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་བཟུང་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བ་རྣམས་དགེ་བ་སྤེལ་བ་སྟེ། བརྩོན་དང་བསམ་པ་བརྟན་པར་ཡང་། །དང་པོར་ནན་ཏན་བྱས་ནས་སུ། །སྙིང་རྗེ་མདུན་དུ་བཞག་ནས་ནི། །དགེ་བ་སྤེལ་ལ་ནན་ཏན་བྱ། །བཟང་པོར་སྤྱོད་པའི་ཆོ་ག་བཞིན། །ཕྱག་འཚལ་ལ་སོགས་གུས་པར་བྱ། །དད་པ་ལ་སོགས་རྟག་ཏུ་བསྒོམ། །བྱམས་དང་སངས་རྒྱས་སོགས་དྲན་བྱ། །དུས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་སེམས་ཅན་དོན། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཟང་ཟིང་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། །བསོད་ནམས་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །བསླབ་པ་དེ་རྣམས་འགྲུབ་པའི་ཐབས་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་གཉིས་པོ་བསྲུང་ད ང་པོས་དག་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱིས་སྤེལ་བ་དེ་རྣམས་ཀྱང་བག་ཡོད་དྲན་ཤེས་བཞིན་དང་མ་བྲལ་བས་འགྲུབ་པར་བྱེད་དེ། འགྲུབ་པ་ཡང་དག་སྤོང་རྣམས་ཏེ། །བག་ཡོད་པ་དང་མ་བྲལ་ཞིང་། །དྲན་པ་དང་ནི་ཤེས་བཞིན་དུ། །ཚུལ་བཞིན་དུ་ནི་སེམས་པས་སོ། །ཞེས་སོ། །གཞན་ཡང་བདག་གཞན་མཉམ་པའམ་བརྗེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བརྟན་པ་འགྲུབ་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་སོ། །བཞི་པ་ནི། བསླབ་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་མཁན་པོ་ཞི་བ་ལྷས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ། །དགེའོ། །