ye shes mtsho rgyal

From Khyentse Lineage - A Tsadra Foundation Project

ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ་
Yeshe Tsogyal(b. 8th Century - )
Yeshe Tsogyal was the principal consort of Guru Padmasambhava. She was Vajravarahi in human form and also an emanation of Tara and Buddhalochana.

She was born as a princess in the clan of Kharchen. According to some accounts her father was called Namkha Yeshe and her mother was Gewa Bum. In other histories, such as the Zanglingma and the biography revealed by Taksham Nüden Dorje, her father is named as Kharchen Palgyi Wangchuk, who is otherwise said to have been her brother. Yet another version names her father as Tökar Lek and her mother as Gyalmo Tso.

She became the consort of King Trisong Detsen before being offered to Guru Rinpoche as a mandala offering during an empowerment. She specialized in the practice of Vajrakilaya and experienced visions of the deity and gained accomplishment. In Nepal, she paid a ransom for Acharya Salé and took him as her spiritual consort. Through the power of her unfailing memory, she collected all the teachings given by Guru Rinpoche in Tibet and concealed them as terma. At the end of her life, it is said, she flew through the air and went directly to Zangdokpalri. (Source: Rigpa Wiki)



31 texts associated with this figure


Terton Gyatsa Information

Name in Gyatsa (Tibetan) དབྱངས་ཅན་སྤྲུལ་པ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ་
Name in Gyatsa (Wylie) dbyangs can sprul pa ye shes mtsho rgyal
Page numbers Rinchen Terdzö, Volume I, Text #6, Pages 379 to 381, folio 20a5 to 21a4
Biography
[edit]

དབྱངས་ཅན་སྤྲུལ་པ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ་ནི། འདིའི་འཁྲུངས་ཡུལ་དང་། ཡབ་ཡུམ་གྱི་མཚན་སོགས་ལ་ནི་མི་འདྲ་བ་མང་དུ་སྣང་ཡང་ཐང་ཡིག་ལྟར་ན། ཡབ་ནམ་མཁའ་ཡེ་ཤེས་དང་། ཡུམ་གནུབས་མོ་དགེ་བ་འབུམ་གྱི་སྲས་སུ་སྦྲགས་ཀྱི་གྲོང་མོ་ཆེར་འཁྲུངས། རུས་མཁར་ཆེན་ཏེ། འཁྲུངས་ཡུལ་དེར་སྐུ་གཞོན་ནུའི་དུས་ཀྱི་ཞབས་རྗེས་དང་། བླ་མཚོ་ཆུང་ངུ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད། སྔོན་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་ཡིན་ཡང་སློབ་དཔོན་ལ་དབང་ཡོན་དུ་ཕུལ་བས་གུ་རུའི་ཐུགས་ཀྱི་གཟུངས་མར་གྱུར། སློབ་དཔོན་དང་མཇལ་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་མོད། མེ་ཏོག་ཕུར་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ཕོག་རྡོ་རྗེ་ཕུར་པའི་ལྷ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་ཞལ་གཟིགས་ཤིང་གྲུབ་པ་བརྙེས་པས་ཕ་མེས་ཀྱི་ཟ་འདྲེ་བཏུལ། བསད་གསོ་གྲུབ་པས། མཚོན་གྱིས་བསད་པའི་མི་རོ་གསོན་པོར་སློང་ནུས། གཞོ་སྟོད་ཏི་སྒྲོར་ཟབ་ཆོས་མཁའ་འགྲོ་སྙིང་ཐིག་སོགས་གྲུབ་པའི་གནས་ཆེན་རྣམས་སུ་ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོ་ལས་ཟབ་ཆོས་མཐའ་ཡས་པ་གསན་ཅིང་ཐུགས་ཉམས་སུ་བཞེས་པས་གྲུབ་པའི་གོ་འཕང་མཐོན་པོར་གཤེགས། སྐུ་གཞོན་དུས་ཆོས་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པའི་བདུད་བློན་ཤ་ཏ་ཟེར་བ་དམྱལ་བར་སོང་བས་དེ་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་དམྱལ་བའི་ཡུལ་དུ་བྱོན་ནས་དམྱལ་བའི་ལྕགས་ཁང་གི་རྩར་ཞི་ཁྲོ་ན་རཀ་དོང་སྤྲུགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞེངས་པས་ལྕགས་ཁང་སིལ་གྱིས་ཞིག་ནས་ཤ་ཏས་གཙོས་པའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དྲངས་ཏེ་དམྱལ་ཁམས་ལན་གཅིག་སྟོངས་པར་མཛད། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོའི་གསུང་གསང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་སོ་ཅོག་གི་བཀའི་བསྡུ་བ་མཛད་ཅིང་། བོད་ཡུལ་དུ་ལོ་ཉིས་བརྒྱར་འགྲོ་དོན་བསྐྱངས་ནས་སྐུ་དེ་ཉིད་མ་སྤངས་པར་ས་སྤྱོད་ཟངས་མདོག་དཔལ་རིར་གཤེགས་ཏེ་གུ་རུའི་ཐུགས་ཀྱི་གཟུངས་མར་བཞུགས་ཤིང་བོད་ཡུལ་འགྲོ་ལ་བཀའ་དྲིན་འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་མ་གཅིག་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་དེའོ། །གཤེགས་ལོ་སོགས་ལའང་སྣ་ཚོགས་སྨྲ་བར་སྣང་ཡང་འདིར་ཡོངས་གྲགས་ལྟར་བྱས་ལ། གུ་རུའི་བཀའ་ཐམས་ཅད་གཏེར་དུ་སྦེད་པ་སོགས་ཕལ་ཆེར་ཡང་ཡེ་ཤེས་མཁའ་འགྲོ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྲུལ་པའི་གཏེར་སྟོན་ཆེན་པོ་རྣམས་རྗེས་སུ་བཟུང་ཞིང་ལུང་བསྟན་དབང་བསྐུར་དབུགས་དབྱུང་། འགའ་ཞིག་གི་གསང་བའི་གྲོགས་སུ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་སོགས་མཐའ་ཡས་ཤིང་དངོས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའང་། ཇོ་མོ་སྨན་མོ་པདྨ་མཚོ་སྐྱིད་དང་། མཁའ་འགྲོ་མ་ཀུན་དགའ་འབུམ་སོགས་སྤྲུལ་པའི་གཏེར་སྟོན་ཆེན་མོ་སྐུ་ལུས་མ་སྤངས་པར་མཁའ་སྤྱོད་དུ་གཤེགས་པས་མཚོན་ངོ་མཚར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ།

[edit]

dbyangs can sprul pa ye shes mtsho rgyal ni/_'di'i 'khrungs yul dang /_yab yum gyi mtshan sogs la ni mi 'dra ba mang du snang yang thang yig ltar na/_yab nam mkha' ye shes dang /_yum gnubs mo dge ba 'bum gyi sras su sbrags kyi grong mo cher 'khrungs/_rus mkhar chen te/_'khrungs yul der sku gzhon nu'i dus kyi zhabs rjes dang /_bla mtsho chung ngu zhig kyang yod/_sngon rgyal po'i btsun mo yin yang slob dpon la dbang yon du phul bas gu ru'i thugs kyi gzungs mar gyur/_slob dpon dang mjal tshul mi 'dra ba sna tshogs yod mod/_me tog phur pa'i dkyil 'khor la phog rdo rje phur pa'i lha tshogs rnams kyi zhal gzigs shing grub pa brnyes pas pha mes kyi za 'dre btul/_bsad gso grub pas/_mtshon gyis bsad pa'i mi ro gson por slong nus/_gzho stod ti sgror zab chos mkha' 'gro snying thig sogs grub pa'i gnas chen rnams su o rgyan chen po las zab chos mtha' yas pa gsan cing thugs nyams su bzhes pas grub pa'i go 'phang mthon por gshegs/_sku gzhon dus chos la bar chad byed pa'i bdud blon sha ta zer ba dmyal bar song bas de 'dren pa'i phyir dmyal ba'i yul du byon nas dmyal ba'i lcags khang gi rtsar zhi khro na raka dong sprugs kyi dkyil 'khor bzhengs pas lcags khang sil gyis zhig nas sha tas gtsos pa'i dmyal ba'i sems can thams cad drangs te dmyal khams lan gcig stongs par mdzad/_slob dpon chen po'i gsung gsang bsam gyis mi khyab pa'i chos so cog gi bka'i bsdu ba mdzad cing /_bod yul du lo nyis brgyar 'gro don bskyangs nas sku de nyid ma spangs par sa spyod zangs mdog dpal rir gshegs te gu ru'i thugs kyi gzungs mar bzhugs shing bod yul 'gro la bka' drin 'gran zla med pa'i ma gcig yid bzhin nor bu de'o/_/gshegs lo sogs la'ang sna tshogs smra bar snang yang 'dir yongs grags ltar byas la/_gu ru'i bka' thams cad gter du sbed pa sogs phal cher yang ye shes mkha' 'gro 'di nyid kyis mdzad pa la brten nas sprul pa'i gter ston chen po rnams rjes su bzung zhing lung bstan dbang bskur dbugs dbyung /_'ga' zhig gi gsang ba'i grogs su rnam par 'phrul pa sogs mtha' yas shing dngos kyi sprul pa'ang /_jo mo sman mo pad+ma mtsho skyid dang /_mkha' 'gro ma kun dga' 'bum sogs sprul pa'i gter ston chen mo sku lus ma spangs par mkha' spyod du gshegs pas mtshon ngo mtshar bsam gyis mi khyab bo